مجید عسگری مشاور فناوری‌های ساخت و اقتصاد دانش‌بنیان پژوهشگاه مواد و انرژی در ابتدای این رویداد عنوان کرد: این پژوشگاه یکی از پژوهشگاه‌های مستقل و زیر نظر وزارت علوم، تحقیقات و فناوری است. این پژوهشگاه قدمتی ۵۰ ساله دارد و در این سال ها به عنوان قطب تخصصی مواد و انرژی کشور با پشتوانه بیش از چهل سال تجربه تحقیقاتی و برخورداری از اعضای هیات علمی متخصص، تجهیزات آزمایشگاهی منحصربه‌فرد و شبکه آزمایشگاهی فناوری های راهبردی توانسته در عرصه توسعه علم و فناوری با دانشگاهها، مراکز تحقیقاتی، صنایع، موسسات اجرایی بخش دولتی و بخش خصوصی همکاری کند.
او با اشاره به اینکه ایمیدرو متولی معادن بزرگ کشور است، مطرح کرد: بخش معدن از متخصصان و دانشمندان بزرگی برخوردار شده که با نقش آفرینی مرکز نوآوری ایمینو در راستای همرسانی عرضه و تقاضا می توان در زمینه عناصر حیاتی طرح‌های نوآورانه را شناسایی کرد.
عسگری با اشاره به وضعیت بازار مواد و انرژی در جهان و پیشتازی چین گفت: ایران از پتاسنیل بالای مواد معدنی برخوردار است اما در زمینه بازفرآوری نیازمند تزریق طرح های بیشتری برای ارتقای عناصر حیاتی داریم. همانطور که اگر برای بسیاری از مواد معدنی موردنیاز عصر حاضر سیاستگذاری های مناسبی داشته باشیم، صنایع بزرگ کشور دچار مشکل در تامین خوراک نخواهند شد. مینوکمپ و برگزاری این رویدادها به هم افزایی ها و جهت دهی طرح های نوآورانه کمک خواهد کرد.
حمایت از ایده های نوآورانه در زنجیره عناصر حیاتی
مجید وفایی فرد مجری طرح ایجاد زیست بوم نوآوری و فناوری بخش معدن و صنایع معدنی (ایمینو) در ادامه با اشاره به اهمیت افزایش سهم اقتصاد دانش بنیان در بخش معدن و صنایع معدنی اظهار کرد: مرکز نوآوری ایمینو همانند یک رگولاتوری با هدف ترغیب فناوران و نوآوران دانشگاه ها و صنایع معدنی به ایده پردازی نقش آفرینی می کند و در جریان همکاری این مرکز با پژوهشگاه مواد و انرژی می توانیم فرصت های تازه این عرصه را شناسایی و از ایده های نوآروانه حمایت کنیم.
او ادامه داد: با توجه به اینکه نوسان بالا و پایین قیمت مواد معدنی با ارزش، تاثیر قابل‌ملاحظه‌ای بر روی هزینه تحول سیستم‌های انرژی به معنای تحول و گذار به سمت انرژی‌های پاک داشته، جذب و حمایت از طرح‌های نوآورانه مختص این عرصه ضرورت دارد. گزارش‌ها نشان می‌دهد فروش ماشین‌های برقی در سال ۲۰۲۲، تا ۶۰ درصد افزایش یافته و به بیش از ۱۰ میلیون دستگاه خودرو رسیده از سویی سیستم‌های ذخیره‌سازی انرژی رشد بیشتری را تجربه کرده‌اند و ظرفیت آنها در سال ۲۰۲۲ دو برابر شده است. این امر منجر به افزایش قابل‌ملاحظه تقاضا برای عناصر حیاتی شده است.
وفایی فرد افزود: با توجه به این مهم، رویکرد ایمینو همواره رفع چالشهای مهم نوآورانه و فناورانه معدن و صنایع معدنی، تسهیل‌گری جذب سرمایه برای استارتاپ‌ها، توسعه بازار محصولات دستاوردهای فناورانه شرکت‌های دانش‌بنیان و فناوران و نوآوران و انعقاد تفاهم‌نامه‌های همکاری با دانشگاهها و مراکز پژوهشی، پارکهای علم و فناوری، شتابدهنده‌‌‌ها و فعالان بخش بوده است. از سویی درصدد بودیم با شناسایی مشکلات اکوسیستم نوآوری و فناوری بخش، احصا و شناسایی نیازها و چالشهای زنجیره‌های مختلف معدنی و تعریف پروژه‌‌‌های نیازسنجی با همکاری نهادهای فعال در اکوسیستم نوآوری و فناوری گام برداریم.
دعوت از هسته های نوآور و فناور مواد و انرژی
در ادامه حمید امیدوار رئیس پژوهشگاه مواد و انرژی با بیان اینکه استفاده از طرح‌های نو پتانسیل‌های نهفته حوزه مواد و انرژی را شکوفا می کند، گفت: در پژوهشگاه اصل را بر اینا بنا کردیم که با توسعه دانش بتوانیم به جایگاه اول علم و فناوری در جهان اسلام دست پیدا کنیم و در بستر یک جامعه دانش‌بنیان و عدالت‌محور، پرورش انسان‌هایی شایسته و تقویت اخلاق و آزاداندیشی فعالیت کنیم. از سویی در تلاشیم برای توسعه علوم و فناوری‌های نوین براساس اولویت‌ها و نیازها و مزیت‌های نسبی برنامه ریزی کنیم.
او ادامه داد: همکاری ما با ایمینو در راستای افزایش سهم تولید محصولات و خدمات مبتنی بر دانش و فناوری داخلی عناصر حیاتی تعریف شده و حمایت از جامعه نخبگان و فناور این عرصه را در در اولویت قرار دادیم. نقش هدایتی و حمایتی از تمامی دانشمندان، استادان، پژوهشگران، دانشجویان و دانش‌پژوهان رشته‌های مرتبط با مواد و انرژی و نوآوری استادان پژوهشگران دانشجویان و دانش پژوهان رشته‌های مرتبط با مواد انرژی از ماموریت های مهم پژوهشگاه محسوب می شود.
امیدوار با اشاره به سیاستگذاری ها و برنامه‌ریزی های این مرکز برای علم و فناوری در حوزه مواد و انرژی یادآور شد: توجه به حوزه مواد پیشرفته و فرایندهای ساخت نوین و انرژی های تجدیدپذیر با رویکرد اقتصاد مقاومتی، پیشگام شدن در زمینه نیمه هادی‌ها، مواد مرکب مواد زیستی، سرامیک ها، فلزات پیشرفته انرژی های تجدیدپذیر و متغیر و سازه های انرژی در کشور و تلاش در جهت تحقق دیپلماسی علمی و دستیابی به افق‌های جدید علم و فناوری در حوزه های مواد انرژی از برنامه های ماست و با این هم افزایی درصدد هستیم از هسته های نوآور و فناور کشور برای ایده پردازی در این عرصه دعوت کنیم.
توسعه زیرساخت ها برای تقویت زیست بوم نوآوری و فناوری
مهدی عباسی رئیس پارک علم و فناوری البرز در ادامه رویداد مینوکمپ با اشاره به نقش پارک های علمی، تحقیقاتی و فناوری در پیشبرد اقتصاد جهان مطرح کرد: استان البرز بعد از استان تهران بهترین زیرساخت را برای توسعه زیست بوم نوآوری و فناوری دارد و تلاش داریم زیرساخت های جدیدی برای توسعه طرح های نوآورانه ایجاد کنیم. جهش تولید بویژه جهش تولید در حوزه دانش بنیان در استانداری البرز مورد توجه ویژه است و ستادی نیز در همین راستا تشکیل شده است.
او افزود: آشنایی، تعامل و شبکه سازی میان بازیگران اصلی زیست بوم نوآوری و فناوری استان با توجه به پتانسیل های خوب و ارزشمندی که در استان دارد از اهداف این رویداد می تواند باشد. پارکهای علم و فناوری علاوه بر امکان فعالیت شرکت‌های کوچک و متوسط دانش محور و کارآفرین در یک محیط اقتصادی، بستر الزام را جهت انتقال و توسعه فناوری، تولید با ارزش افزوده بالا، جذب سرمایه گذاری خارجی و ورود کارآفرینان و واحدهای صنعتی بـه بازارهای جهانی را فراهم می کنند و هم افزایی ها و همکاری ها می تواند مسیر ورود طرح های نوآورانه را تسهیل کند.
انرژی های پاک و آینده مواد معدنی حیاتی
در ادامه این رویداد پژمان تیموری مدیر نوآوری و شتابدهی ایمینو گزارشی با محوریت اثرگذاری مواد معدنی حیاتی و نقش آنها در گذار به انرژی های پاک پرداخت ارائه کرد و به نگرانی های پیش روی تامین مواد معدنی حیاتی برای انتقال به انرژی های پاک پرداخت. او این چالش ها را نوسان قیمت، تنگناهای زنجیره تامین و نگرانی های ژئوپلیتیک عنوان کرد.
تیموری در ادامه به تغییرات قیمتی مواد معدنی حیاتی به دلیل تقاضای بخش انرژی اشاره کرد و گفت: در سال 2017 تقاضا برای لیتیوم، کبالت، نیکل به ترتیب 30، 17 و 6 درصد افزایش یافته در حالی که این میزان تقاضا تا سال 2022 برای این سه ماده معدنی به ترتیب 300، 70 و 40 درصد رشد پیدا کرده است.
مدیر نوآوری و شتابدهی ایمینو در این ارائه به پیامدهای سیاست های کلیدی برای تامین عناصر حیاتی، وضعیت استارتاپ های فعال در بخش مواد معدنی حیاتی و سناریوهای جهانی برای آینده مواد معدنی حیاتی پرداخت که فایل آن در انتهای گزارش پیوست شده است.
