منگنز به عنوان یکی از فلزاتی که به صورت عمده در طبیعت یافت میشود، کاربردهای فراوانی در صنایع مختلف دارد.
به عنوان مثال این فلز در صنایع فولادسازی، شیمیایی و رنگسازی کاربرد بسیاری دارد. پیشرفت علم باعث شناخت کاربردهای جدید مواد شده است که فلز منگنز هم شامل این مواد است. از جمله کاربردهای جدید منگنز میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- کاتالیزور: منگنز به عنوان یک کاتالیزور در فرآیندهای شیمیایی مختلف، از جمله تولید آمونیاک از هیدروژن و نیتروژن و همچنین در فرآیندهای پالایش نفت استفاده میشود.
- باتریهای لیتیومی: منگنز به عنوان یکی از عناصر مهم در تولید باتریهای لیتیومی استفاده میشود. این باتریها در صنایع مختلفی نظیر برق خودرو و موتور سیکلت، سیستمهای ذخیرهسازی انرژی و سیستمهای پشتیبانی از شبکه برق مصرف میشوند.
- نانوذرات منگنز: استفاده از نانوذرات منگنز در برخی فرآیندهای شیمیایی، پزشکی و الکترونیکی بسیار مورد توجه قرار گرفته است. این فناوری میتواند در ساخت مواد از جمله کاتالیزورها، سنسورها، باتریهای لیتیومی و الکترودهای خازنی مورد استفاده قرار گیرد.
- تصفیه آب: منگنز به عنوان یک جذبکننده قوی برای آلایندههای آبی مانند رنگزدایی و بوی نامطبوع آب، استفاده میشود.
- مصارف پزشکی: منگنز در برخی فرآیندهای پزشکی نظیر تصفیه خون، برخی انواع تزریقات و تشخیص بیماریهای پوستی مورد استفاده قرار میگیرد.
اما برای استفاده صحیح از منابع موجود منگنز در کشور همواره بهینهسازی فرآیندهای مرتبط با استخراج و پالایش منگنز، میتواند به صورت مستمر در صنایع مختلف، از جمله صنایع معدنی، فولادسازی و پتروشیمی، بهبود کیفیت محصول نهایی و کاهش هزینهها را به همراه داشته باشد. در صنعت معدن، بهینهسازی فرآیندهای استخراج منگنز میتواند به کاهش مصرف انرژی، افزایش بازدهی و بهبود کارایی فرآیندهای معدنی منجر شود. بهطور مثال، استفاده از فناوریهای نوین مانند سیستمهای ناوبری GPS و سیستمهای خودکار کنترل فرآیندهای معدنی، میتواند به دقت بیشتر در استخراج منگنز و کاهش هزینههای مرتبط با این فرآیند منجر شود. همچنین، در صنایع فولادسازی، بهینهسازی فرآیندهای پالایش منگنز و استفاده از فناوریهای نوین مانند سیستمهای فرآیندی تکمرحلهای و پالایشگرهای خودکار، میتواند به کاهش هزینهها و بهبود کیفیت محصول نهایی منجر شود. در صنایع پتروشیمی، بهینهسازی فرآیندهای مرتبط با تولید مواد شیمیایی از منگنز میتواند به کاهش هزینههای تولید و بهبود بازدهی فرآیندهای صنعتی منجر شود.
طی بازدیدی که از شرکت معادن منگنز ایران (معدن منگنز ونارچ قم) بزرگترین تولید کننده منگنز در ایران و خاورمیانه داشتم، این شرکت با برخورداری از 5 میلیون تن ذخیره قطعی و3.5 میلیون تن ذخیره احتمالی، بزرگترین معدن سنگ منگنز در خاورمیانه بوده و به عنوان عمده ترین تأمین کننده سنگ منگنز مورد نیاز صنعت شرکت سهامی ذوب آهن اصفهان به شمار میرود و با حداقل تولید سالیانه یکصد هزار تن سنگ منگنز، رتبه بزرگترین تولیدکننده منگنز ایران و خاورمیانه را به خود اختصاص داده است. با توجه به نگرش جدید جامعه علمی-معدنی کشور به ایجاد نوآوری و فناوری در صنایع، می توان با استفاده از ظرفیت های موجود، پیشرفت های قابل توجهی را برای صنعت منگنز کشور فراهم آورد.